ΜΟΝΗ ΝΤΡΑΓΚΑΛΕΦΣΚΙ - ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΒΙΤΟΣΑ

δημοσιεύθηκε στις 07/02/2014

Το μοναστήρι του Ντραγκαλέφσκι βρίσκεται στο βουνό της Βίτοσα, στους πρόποδες του οποίου έχει κτιστεί και η πρωτεύουσα της Βουλγαρίας, Σόφια. Ιδρύθηκε το 1345 από τον τσάρο Ιβάν Αλεξάντερ και γι' αυτό αναφέρεται στις πηγές και ως "Βασιλικό Μοναστήρι".

Το μοναστήρι καταστράφηκε το 1382, κατά την διάρκεια της οθωμανικής εισβολής, και εγκαταλείφθηκε από τους μοναχούς του μέχρι το 1476, οπότε και ανοικοδομήθηκε. Η αγιογράφηση της μονής έχει γίνει σε τρεις διαφορετικές περιόδους, με πιο σημαντική αυτή του 1476, με την τεχνοτροπία της σχολής του Τέρνοβο και την δωρεά του Βούλγαρου αριστοκράτη Ράντοσλαβ Μαβάρ.

Κατά τον 15ο και 16ο αιώνα, στην διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας, το μοναστήρι ήταν μεγάλο πνευματικό κέντρο και σχολείο. Εδώ γράφτηκε το 1534 το "Ευαγγέλιο του Ντραγκαλέβτσι", το οποίο σήμερα φυλάσσεται στο Εκκλησιαστικό, Αρχαιολογικό και Ιστορικό Μουσείο της Σόφιας. Το μοναστήρι ανακαινίστηκε ξανά τον 17ο αιώνα. Η αγιογράφηση αυτής της περιόδου εκτιμάται ότι είναι του αγίου Ποιμένα της Σόφιας, γνωστού ζωγράφου και λογίου του 17ου αιώνα. Το εικονοστάσι της εκκλησίας ανάγεται στον 18ο αιώνα. Στο μοναστήρι υπάρχουν, επίσης, εικόνες του Νικόλα Ιβάνοβ Ομπραζοπήσοβ, Βούλγαρου αγιογράφου του 19ου αιώνα.

Από το παλιό μοναστήρι έχει διατηρηθεί η, τύπου Μπόγιαρ, (ρωσικού τύπου βασιλική, χωρίς τρούλους) εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και η οποία είχε κτιστεί πριν από την οθωμανική κυριαρχία. Από τον νάρθηκα της εκκλησίας οι αγιογραφίες σώζονται μέχρι σήμερα σε σχετικά καλή κατάσταση. Στο δυτικό τοίχο του νάρθηκα, χαρακτηριστικές αγιογραφίες είναι "η φιλοξενία του Αβραάμ", "η Θυσία του Αβραάμ" και "ο Προφήτης Ηλίας στην σπηλιά". Επίσης υπάρχουν οι απεικονίσεις του δωρητή του μοναστηριού και της συζύγου του. Στον ανατολικό, βόρειο και νότιο τοίχο του νάρθηκα υπάρχει η σύνθεση της Αποκάλυψης, στη δυτική πρόσοψη της παλαιάς εκκλησίας βρίσκονται οι εικόνες της Παναγίας, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Μερκουρίου. Στο εσωτερικό της εκκλησίας σώζονται "Η δίκη του Πιλάτου", "Ο Ιούδας επιστρέφει τα 30 αργύρια", "Το κρέμασμα του Ιούδα", "Η άρνηση του Πέτρου", καθώς και οι εικόνες του Αγίου Ρωμανού, του Απόστολου Πέτρου και άλλων.

Οι τοιχογραφίες στον εξωτερικό βόρειο τοίχο φιλοτεχνήθηκαν τον 17ο αιώνα και απεικονίζουν, μεταξύ άλλων, τον Άγιο Ιωάννη της Ρίλα αλλά και την Αγία Παρασκευή του Τέρνοβο ή Αγία Παρασκευή τη νέα, ή την "Επιβατηνή" . Οι τελευταίες αυτές αγιογραφίες βρίσκονται σήμερα στο εσωτερικό της εκκλησίας του Αγίου Μηνά που χτίστηκε το 1932, στην βόρεια πλευρά της παλαιάς εκκλησίας. Οι δύο εκκλησίες σήμερα συνδέονται μέσω κοινής στέγης και ανοιχτού αψιδωτού νάρθηκα.

Στο μοναστήρι φυλάσσεται μέρος των λειψάνων του Αγίου Γεωργίου του νέου της Σόφιας, Βούλγαρου αγίου, που μαρτύρησε και θανατώθηκε στην πυρά στις 11 Φεβρουαρίου του 1515. Σύμφωνα με την παράδοση, όσο κι αν προσπάθησαν οι Τούρκοι να αποτεφρώσουν το σώμα του Γεωργίου, αυτό παρέμεινε άκαυτο. Ο μαρτυρικός θάνατος του αγίου αυτού προμηνύει την αρχή σειράς βουλγαρικών εξεγέρσεων κατά τον 16ο - 17ο αιώνα.

Για κάποια χρόνια, στα μέσα του 19ου αιώνα, το μοναστήρι αποτέλεσε κέντρο επαναστατικών ενεργειών εναντίων των Τούρκων και κρησφύγετο του Βούλγαρου ποιητή και επαναστάτη, Βασίλι Λέφσκι, του "απόστολου της ελευθερίας", όπως τον αποκαλούν οι Βούλγαροι.

Φωτογραφίες